ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိသတ္တဝါတွေနဲ့အပင်မျိုးစိတ်တွေကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ဖို့ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုအလားအလာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးချက်များစွာရှိခဲ့ပါတယ်။ဒါပေမဲ့ သတင်းကောင်းတစ်ချို့က မျိုးသုန်းတော့မယ်လို့ ယူဆရတဲ့တိရိစ္ဆာန်တွေဟာ နှစ်ပေါင်းများစွာကြာပြီးနောက် ပြန်လည်ရှင်သန်လာပုံရပါဘဲ။မကြာသေးမီက Formosanတိမ်တိုက် ကျားသစ်တစ်ကောင်ကို ထိုင်ဝမ်အရှေ့တောင်ပိုင်းဒေသမှာ တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။အဆိုပါကျားသစ်မျိုးစိတ်ကို ၁၉၈၀ခုနှစ်ပြည့်လောက်ကတည်းက တောထဲသိပ်မတွေ့ရတော့တာကြောင့် ၂၀၁၃ခုနှစ်မှာ ဒေသခံတွေက တရားဝင်မျိုးသုန်းသွားပြီဖြစ်ကြောင်း ကြောငြာခဲ့ဖူးပါတယ်။
Alangyi ရွာရှိ တောလိုက်မုဆိုးတွေက အဆိုပါကျားသစ်ကို Taitungကောင်တီ Darenမြို့နယ်ရှိ ချောက်ကမ်းပါးတစ်ခုပေါ်မှာတွေ့ရှိခဲ့ကြတာပါ။ပြီးခဲ့တဲ့နွေရာသီကတည်းက တောလိုက်မုဆိုးတွေဟာ ဒေသအခေါ် Li’uljaw လို့ခေါ်တဲ့အဆိုပါကျားသစ်ကို လိုက်လံရှာဖွေနေခဲ့ကြတာပါ။ကျားသစ်တွေဟာ ဆိတ်တွေကို အမဲလိုက်ရှာစားနေကြကြောင်း သူတို့က ဆိုထားပါတယ်။
ထို့နောက် Li’uljawထိုင်ဝမ်ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချူပ်ဟာ ယခင်က မျိုးသုန်းသွားခဲ့တဲ့ကျားသစ်ဖြစ်နိုင်ချေရှိတဲ့လေ့လာတွေ့ရှိချက်တွေကို ဆွေးနွေးဖို့ ကျေးရွာအစည်းအဝေးတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး သူတို့လည်း ကျားသစ်ကို ကာကွယ်ပေးဖို့ စိတ်အားသန်နေခဲ့ပါတယ်။အမျိုးသားသိပ္ပံတက္ကသိုလ်ရဲ့ဘဝသိပ္ပံပါမောက္ခ Liu Chiung-hsiက တိရိစ္ဆာန်တွေက လူတွေရဲ့အန္တရာယ်ကို ရှောင်ရှားနိုင်ဖို့ တောပုန်းနေတတ်တာကြောင့် သူတို့တည်ရှိနေဆဲလို့အမြဲယုံကြည်တယ် လို့ဆိုထားပါတယ်။၁၉၈၃ခုနှစ်တုန်းကလည်း အဆိုပါ Formosanတိမ်တိုက်ကျားသစ်ကို တရားဝင်ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြပါသေးတယ်။
Mia (Mckzone Daily)
Source : elitereaders
Zawgyi
မ်ိဳးသုန္းသြားၿပီလို႔ယူဆရတဲ့ ရွားပါးေၾကာင္က်ားသစ္တစ္ေကာင္ကို ရြာသားမ်ားက ျပန္လည္ေတြ႕ရွိခဲ့
ကမၻာတစ္ဝွမ္းရွိသတၱဝါေတြနဲ႔အပင္မ်ိဳးစိတ္ေတြကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖို့ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမွုအလားအလာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားစြာရွိခဲ့ပါတယ္။ဒါေပမဲ့ သတင္းေကာင္းတစ္ခ်ိဳ့က မ်ိဳးသုန္းေတာ့မယ္လို့ ယူဆရတဲ့တိရိစၧာန္ေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာၿပီးေနာက္ ျပန္လည္ရွင္သန္လာပုံရပါဘဲ။မၾကာေသးမီက Formosanတိမ္တိုက္ က်ားသစ္တစ္ေကာင္ကို ထိုင္ဝမ္အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းေဒသမွာ ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။အဆိုပါက်ားသစ္မ်ိဳးစိတ္ကို ၁၉၈၀ခုႏွစ္ျပည့္ေလာက္ကတည္းက ေတာထဲသိပ္မေတြ႕ရေတာ့တာေၾကာင့္ ၂၀၁၃ခုႏွစ္မွာ ေဒသခံေတြက တရားဝင္မ်ိဳးသုန္းသြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကာျငာခဲ့ဖူးပါတယ္။
Alangyi ရြာရွိ ေတာလိုက္မုဆိုးေတြက အဆိုပါက်ားသစ္ကို Taitungေကာင္တီ Darenၿမိဳ့နယ္ရွိ ေခ်ာက္ကမ္းပါးတစ္ခုေပၚမွာေတြ႕ရွိခဲ့ၾကတာပါ။ၿပီးခဲ့တဲ့ေႏြရာသီကတည္းက ေတာလိုက္မုဆိုးေတြဟာ ေဒသအေခၚ Li’uljaw လို့ေခၚတဲ့အဆိုပါက်ားသစ္ကို လိုက္လံရွာေဖြေနခဲ့ၾကတာပါ။က်ားသစ္ေတြဟာ ဆိတ္ေတြကို အမဲလိုက္ရွာစားေနၾကေၾကာင္း သူတို့က ဆိုထားပါတယ္။
ထို့ေနာက္ Li’uljawထိုင္ဝမ္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဴပ္ဟာ ယခင္က မ်ိဳးသုန္းသြားခဲ့တဲ့က်ားသစ္ျဖစ္နိုင္ေခ်ရွိတဲ့ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို ေဆြးေႏြးဖို့ ေက်းရြာအစည္းအေဝးတစ္ခု ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး သူတို့လည္း က်ားသစ္ကို ကာကြယ္ေပးဖို့ စိတ္အားသန္ေနခဲ့ပါတယ္။အမ်ိဳးသားသိပၸံတကၠသိုလ္ရဲ့ဘဝသိပၸံပါေမာကၡ Liu Chiung-hsiက တိရိစၧာန္ေတြက လူေတြရဲ့အႏၲရာယ္ကို ေရွာင္ရွားနိုင္ဖို့ ေတာပုန္းေနတတ္တာေၾကာင့္ သူတို့တည္ရွိေနဆဲလို့အျမဲယုံၾကည္တယ္ လို့ဆိုထားပါတယ္။၁၉၈၃ခုႏွစ္တုန္းကလည္း အဆိုပါ Formosanတိမ္တိုက္က်ားသစ္ကို တရားဝင္ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါေသးတယ္။
Mia (Mckzone Daily)
Source : elitereaders
